Inhoud
De zesde ziekte, ook wel bekend als 'roseola' of 'driedaagse koorts', wordt veroorzaakt door een virus infectie. De zesde ziekte treedt plotseling op en is vaak van korte duur.De gemiddelde leeftijd waarbij de ziekte optreedt is rond de 9 maanden. Tegen de leeftijd van 2 jaar hebben bijna 80% van de kinderen de infectie doorlopen, al dan niet asymptomatisch.
De Latijnse benaming is exanthema subitum of roseola infantum.
De ziekte dankt haar naam aan de volgorde waarin men vroeger de kinderziekten beschreef:
- 1. mazelen,
- 2. roodvonk,
- 3. rodehond,
- 4. ziekte van Filatov-Dukes,
- 5. erythema infectiosum (vijfde ziekte),
- 6. exanthema subitum (zesde ziekte).
Zodra de koorts verdwijnt kan er uitslag optreden. De uitslag komt voornamelijk voor op de hals en de romp (de buik, romp en rug), maar kan ook optreden op de armen en de benen. De uitslag verschijnt als kleine rode stippen, of als een groter oppervlakte. De huid wordt licht rood van kleur en voelt wat vreemd aan. De uitslag jeukt niet en is ook niet pijnlijk. De uitslag is ook niet besmettelijk. De uitslag duurt normaal gesproken ongeveer twee tot vier dagen en keert vervolgens ook niet terug.
Humaan herpesvirus type 6 (HHV-6)
De ziekte wordt veroorzaakt door het humaan herpesvirus type 6, een virus dat verwant is aan de verwekker van de koortslip en van genitale herpes. Er komen twee varianten voor van dit virus: HHV-6A en HHV-6B. In latere jaren is ook een ander herpesvirus ontdekt, het zevende (HHV-7) dat ook de zesde ziekte kan veroorzaken.
Het HHV-6A virus veroorzaakt zelden de zesde ziekte bij kinderen, infecties komen voor op latere leeftijd bij immunogecompromitteerde patienten. Het HHV-6B virus is de typische verwekker van de zesde ziekte bij kinderen. In tegenstelling tot andere herpes-virussen geeft het HHV-6 geen terugkerende problematiek hoewel het virus latent aanwezig blijft in het lichaam. De incubatietijd is 10 tot 15 dagen. De ziekte is besmettelijk tot het moment dat de uitslag is verdwenen.
Symptomen
De zesde ziekte begint bij zuigelingen en peuters vaak met een plotselinge opkomende hoge koorts (39 tot 40,5 °C), die in de meeste gevallen drie tot vijf dagen duurt. De koorts eindigt net zo plotseling als ze begint. Patiëntjes hebben daarnaast last van prikkelbaarheid, oorpijn, zere keel, gezwollen klieren in hals en nek, loopneus, en eventueel milde diarree. Binnen 12-24 uur nadat er koorts uitbrak, verschijnt er huiduitslag, vooral op de romp, maar soms ook in het gezicht. Het gaat om kleine, lichtrode, niet jeukende, vlekjes. Deze vlekjes verdwijnen meestal binnen één of twee dagen.
Behandeling
Er bestaat geen specifieke behandeling of vaccin voor dit virus. Het is belangrijk om het ziekte kind voldoende te drinken te geven om uitdroging te voorkomen. Vooral bij zuigelingen.
De koorts kan worden behandeld met paracetamol.
De uitslag verdwijnt zonder medische behandeling.
